Bordspellen

Scythe – Nader bekeken

Het zijn roerige tijden in een alternatieve tijdlijn van Europa. De littekens van de grote oorlog zijn nog duidelijk zichtbaar. Jij bepaalt het lot van één van de vijf grote mogendheden in Oost-Europa. Zorg dat je economie weer herstelt; verzamel goederen om je imperium uit te breiden; bouw grote oorlogsmachines om je tegenstanders af te schrikken. Ga met je held op verkenning: wellicht heb je een bijzondere ontmoeting of ontfutsel je de geheimen van de Factory, die mysterieuze stadstaat midden in Europa.

Het in 2018 aangeschafte spel Scythe heeft veel aanhangers binnen UCP. Regelmatig zie je vier mensen rond de stamtafel zitten, met bedenkelijke gezichten en een tafel vol materialen. Na een kort review eind 2018 wordt het nu tijd om eens dieper in te gaan op dit spel rond de periode van oorlog en wederopbouw in een alternatief Europa van 1920. Hoe wordt het spel nu precies gespeeld? En kun je het nog verder uitbreiden?

Wat is het doel?

Als speler is het je doel om de economie te herstellen van je gekozen natie. Dit doe je door gebieden te controleren, grondstoffen te verzamelen en een zestal doelen te halen. Doelen kunnen variëren van het behalen van een geheime opdracht tot het winnen bij een conflict.
Als je een doel hebt behaald, mag je een mooie ster plaatsen op het doelspoor van het grote spelbord.
Natuurlijk wil je voorkomen dat anderen spelers dit ook doen en dus bouw je gigantische robots, ‘mechs’ om je militaire macht te vergroten en hebzuchtige buren af te schrikken. Als een echte leider moet je ook de steun krijgen van het volk. Dit betekent dat je met je held op reis moet gaan, op zoek naar grondstoffen, geheimzinnige technologieën en andere middelen om je macht en populariteit te verhogen.

Hoe wordt het gespeeld?

Iedere speler beschikt over twee speler tableaus. Het eerste tableau geeft je natie weer met hun eigen speciale eigenschap tijdens het spel en een viertal mechs, elk met hun eigen vaardigheden uniek voor die natie.
De tweede is je speltableau en wordt gebruikt om je acties in een ronde te bepalen. Als je aan de beurt bent kies je één van de vier bovenste acties uit . Deze acties bestaan uit het verzamelen van goederen, het verplaatsen van eenheden, of het versterken van je macht door middel van aanschaf van gevechtskaarten of het vergroten van je militaire kracht.
Beschik je over voldoende grondstoffen, dan kan je een tweede actie uitvoeren die gekoppeld is aan de bovenste actie. Met deze acties breid je de natie verder uit door nieuwe gebouwen te plaatsen, mechs in te zetten, arbeiders te rekruteren of grondstoffen te verzamelen.

De unieke speler tableaus; bovenaan het actie-tableau

Het liefst wil je beide acties doen, maar dat lukt je lang niet altijd. De kunst aan dit systeem is om in je beurt voldoende materiaal te verzamelen zodat je in de volgende beurt beide acties kan gebruiken. Een andere tip is door ervoor te zorgen dat je onderste actie ook geld oplevert. Zo kan het zijn dat het bouwen van een gebouw geld oplevert, terwijl een mech helemaal niets opbrengt. Sommige investeringen leveren geld of grondstoffen op als je buurman bepaalde acties uitvoert, dus is het handig om ook daar rekening mee te houden. Omdat elk spelersbord anders is, moet je telkens een andere tactiek bepalen om zo efficiënt mogelijk te spelen.

De acties die je kiest, hebben weer invloed op het bord. Bij het verplaatsen van je eenheden kan je held in een gebeurtenis terechtkomen of kan je op velden komen waar een andere speler zich bevindt, met een conflict tot gevolg.
Zo’n conflict wordt eenvoudig afgehandeld. Beide spelers bepalen in het geheim de hoeveelheid krachtpunten (max. 7) zij inzetten van de kracht die zij in het spel hebben verzameld. Daar  kunnen extra gevechtskaarten bij komen (1 voor elke deelnemende eenheid) en eventuele speciale vaardigheden die sommige spelers op dit gebied hebben. De gevolgen van zo’n conflict treffen beide spelers. De verliezende partij moet zijn eenheden terugzetten naar zijn startgebied en de winnaar kan als gevolg hiervan populariteit verliezen voor elke arbeider die hij hiermee verjaagt. Bovendien zorgt al dat machtsvertoon (=verlies van krachtpunten) ervoor dat spelers weer kwetsbaarder zijn voor volgende aanvallen van andere spelers.
Dit zorgt ervoor dat een te agressieve speelstijl wordt bestraft en dat je beter gaat nadenken over het inzetten van gevechtskaarten of dat je gretig een gebied met veel weerloze arbeiders binnenstormt.

Hoe eindigt het spel?

Zodra een speler zijn zesde doel heeft gehaald en dus een zesde ster op het doelspoor heeft geplaatst, houdt het spel abrupt op en telt iedereen zijn punten. De punten worden berekent door de hoeveelheid sterren op het doelspoor, het aantal bezette gebieden en de hoeveelheid grondstoffen in bezit. In elke categorie bepaalt de bonus voor je populariteit het uiteindelijke puntenaantal. Ten slotte kunnen spelers nog wat extra punten verdienen als zij hun gebouwen op bepaalde locaties hebben gebouwd. De verzamelde aantal punten wordt met het geld opgeteld en kijk wie er gewonnen heeft.

Oordeel?

Scythe heeft veel tijd en aandacht gekregen van de ontwerper en testers en dat zie je ook weer terug in het spel. Dat betekent niet dat alles perfect is: bepaalde combinaties van Naties en speltableaus bleken achteraf iets te krachtig. De diverse tekeningen op de borden zijn mooi gemaakt en er zitten zelf kleine dingetjes verstopt in het bord zelf. De plastic figuren zien er goed uit en zijn van stevig materiaal, wat het zeer verleidelijk maakt om ze te beschilderen.

Het thema is voornamelijk koude oorlog en is niet voor iedereen weggelegd. Ondanks dat het er agressief uitziet met de mechs op het bord, is het aantal conflicten in een spel zeer beperkt en wordt meestal gedaan om een bepaald doel te bereiken.
Het einde van het spel komt vaak als een anticlimax. Je bent druk bezig om naar een bepaald doel toe te werken en opeens houdt het spel er spontaan mee op omdat een andere speler zijn doelen heeft bereikt.
De factor geluk is zeer klein en speelt alleen een rol bij de getrokken kaartjes en de (helaas niet altijd voorspelbare) acties van je medespelers.

Doordat er genoeg variabelen in het spel zit, voelt geen enkel potje Scythe hetzelfde aan. Voor diegenen die van strategie, economische opbouw en het thema (koude) oorlog houden is Scythe een aanrader om te spelen.

Zijn er ook uitbreidingen?

Scythe kent een aantal uitbreidingen. Voor de liefhebbers zijn er voldoende promo’s beschikbaar en kan je voor luxe gaan, als luxe versies van speelstukken en munten.

Invaders from Afar:
Met deze uitbreiding komen er twee nieuwe facties en spelersbord erbij, waardoor je het spel in totaal met zeven spelers gespeeld kan worden.

The Wind Gambit:
Zorgt voor meer variatie in het spel door twee opties die apart of gezamenlijk gekozen kunnen worden.
1) Alle spelers ontvangen een luchtschip, een extra eenheid met diverse vaardigheden. Spelers kiezen voor de start van het spel twee vaardigheden, die voor- en nadelen kunnen geven aan tegenstanders die zich in een tegel met een luchtschip bevinden.

2) Variabel einddoel. Spelers kiezen gezamenlijk wat het einddoel is van het spel en aan welke voorwaarden de overwinning moet voldoen. Zo kan het zijn dat het spel een limiet van twintig beurten heeft of dat een bepaalde situatie op het bord de laatste ronde inluidt.

Rise of Fenris miniaturen

The rise of Fenris:
De laatste grote uitbreiding levert een heuse campagne op van acht scenario’s en elf verschillende modules om het spel nog meer te variëren, zelfs met een heuse coöperatieve variant waar spelers gezamenlijk tegen het bord spelen .
De campagne geeft meer informatie over wereld waarin het spel zich afspeelt. Het waarom van de mechs wordt uitgelegd en het geheim over de geheimzinnige stadstaat in het midden, The Factory, onthuld.
De doos bevat flink wat spelmateriaal, origineel verpakt in kleinere dozen om zo niks voortijdig te verraden voor diegenen die de campagne spelen.

Scythe

  • Aantal spelers: 1-5 (met uitbreiding 7)
  • Speeltijd: 90-115 minuten
  • Leeftijd: 14 jaar en ouder
  • Spelmechanisme: Bouwen, ontwikkelen, gebieden controleren. Variabele eigenschappen per speler
  • Moeilijkheidsgraad: 7/10; veel regels om door te nemen, veel plannen en nadenken
  • Categorie: Familiespel, strategie, alternatieve geschiedenis