Het is inmiddels alweer meer dan een jaar geleden, dat wij een zeer vriendelijke mail van Elwin Klappe ontvingen: Hij was bezig met de ontwikkeling van een eigen 2-personen spel ‘Clash of the Ardennes’ en wilde dit graag eens bij ons op de club uittesten. Dit leek ons een leuk idee en de eerste afspraken waren snel gemaakt. Helaas, de ontwikkeling van het prototype leidden tot een klein uitstel en de corona-epedimie tot een voorlopig afstel. Nu, ruim 12 maanden later, is het eindelijk zo ver: Clash of the Ardennes staat in de startblokken voor de Kickstarter. En wij kregen de eer om het spel vóór de lancering te testen.
Doos en inhoud
Als je de doos van Clash of the Ardennes (voortaan CotA) voor het eerst ziet, verwacht je een spel van het Memoir 44 type: één of meer kaarten en een flinke partij miniaturen waarmee je het slagveld kunt naspelen. Maar schijn bedriegt: in plaats van een kaart vind je een aantal langwerpige puzzelstukken waarmee je de ‘randen’ van de kaart maakt. En in plaats van miniaturen zijn er milieuvriendelijke houten tegels die de verschillende eenheden weergeven.
Op de tegels staan de illustraties van de (gevechts)eenheden waar beide partijen over beschikken: tanks, infanterie (in 3 klasses) en antitankmijnen. Daarnaast beschikken de spelers over een klein aantal speciale eenheden (1 per soort): Spy, Command Tank, General en Mortar.
Het spel
In CotA is het de bedoeling dat je met je eenheden via de 7 ‘sporen’ die over het terrein lopen de kant van je tegenstander bereikt. Je tegenstander doet natuurlijk hetzelfde en zal tegelijkertijd proberen om je opmars op één of meer sporen te blokkeren. Beide spelers hebben aan het begin van het spel een missie-kaart getrokken die hun doel bepaalt. Meestal moet je 2 sporen + 1 ander veroveren (bijv. de 2 buitenste + 1 willekeurig andere), maar het kan ook zijn dat je i.p.v. een 3e spoor moet verhinderen dat je tegenstander jouw kant bereikt of dat je het doel met beperkte middelen moet bereiken.
Actiepunten
Het (ver)plaatsen van eenheden kost actiepunten, waarvan je er elke beurt (slechts) 4 ter beschikking hebt. Een eenheid mag alleen aan de voorkant van een ‘aanvalscolonne’ worden geplaatst. De kosten hangen van de actie af:
- Plaatsen van een nieuwe eenheid uit je voorraad: 1 Actiepunt
- Verplaatsen van achterkant naar voorkant van je colonne: 2 Actiepunten
- Voorste eenheid van een colonne terug in je voorraad leggen: 2 Actiepunten
- Voorste eenheid terugleggen die in ‘close combat’ is: 3 Actiepunten
Bewegen en conflicten
Aanvallen is gratis maar niet verplicht. Je mag overal op het bord eenheden aanvallen waarmee je in ‘close combat’ staat, d.w.z. dat hun voorkanten elkaar raken. Close combat situaties worden uitgevochten volgens het papier-schaar-steen principe. Tanks winnen het van infanterie, Antitank-mijnen winnen van tanks en infanterie wint het van anti-tank mijnen. De infanterie is daarbij nog verdeeld in 3 klassen: van laag naar hoog private-corporal-sergeant, waarbij onderling de hoogste wint.
Behalve de hierboven beschreven eenheden, beschikt elke speler over 4 ‘special units’ : de Spy, de Mortar, de Command Tank en de General. Alle 4 hebben ze zeer sterke eigenschappen, maar je mag er nooit meer dan 1 op het bord hebben. Je moet er echter wel sterk rekening mee houden, omdat ze het papier-schaar-steen principe vaak doorbreken en tot onverwachte (lees: onaangename) situaties kunnen leiden.
Om het allemaal wat complexer te maken, hebben de eenheden een verschillende lengte. Antitank-mijnen nemen maar 1 veld op het spoor in, infanterie 2 en tanks 3. Gecombineerd met de regel dat eenheden elkaar niet mogen overlappen, worden de denkrimpels dieper als de fronten elkaar naderen: wat past daar nog tussen? Kan ik iets plaatsen dat sterker is? Wat kan mijn tegenover daarna plaatsen? Daarbij val je lang niet altijd aan. Het is vaak voldoende om een tegenstander te blokkeren met een sterkere eenheid. Hij/zij kan je dan niet aanvallen en het kost 3 dure actiepunten om de bedreigde eenheid te verwijderen – actiepunten die je op een ander spoor weer te kort komt.
Daarnaast moet je ook nog bedenken dat je de eenheden ‘afwisselend’ moet plaatsen, want het effect van een aanval beperkt zich niet alleen tot de voorste eenheid maar werkt door op alle aansluitende eenheden van hetzelfde type. 1 Tank kan dus in één aanval 3 infanterie-eenheden verslaan als ze achter elkaar liggen.
Resource management
Alsof het rekenen met de schaarse actiepunten niet genoeg is, moet je ook nog zuinig zijn met je eenheden. Vernietigde eenheden gaan terug naar je voorraad en kunnen meteen weer worden ingezet. Colonnes die met een geslaagde aanval de overkant hebben bereikt, zijn echter de rest van het spel niet meer beschikbaar. Je keuze wordt dus steeds kleiner en kan tot een ernstig gebrek aan bijv. tanks leiden (aha, vandaar ook de regel dat je de achterste eenheid van een colonne ‘haasje-over’ naar de voorkant mag plaatsen).
De beloning
Slaag je er in de overkant te halen, lonkt er een mooie beloning in de vorm van een ‘victory card’. Victory cards bieden een meestal éénmalig gunstig effect, zoals inzage in de ‘objective card’ van je tegenstander of (mijn favoriet) de inzet van een extra special unit.
Wie het eerst de doelen van de objective card heeft behaald, wint het spel. Volgens de doos en de spelregels is dit na ongeveer 1 uur, maar ervaren ‘doordenkers’ als medetestspeler Hans en ik hebben dit moeiteloos tot 1,5 uur weten te rekken.
Conclusies
Toen ik de regels de eerste keer had doorgenomen, beschreef ik CotA als “een aparte combi van een legspel en een papier-steen-schaar wedstrijd met beperkte actiepunten en overgoten met een wargame-sausje. Enkel partijtjes later bleek dit een te simplistische benadering. De relatief eenvoudige regels bieden opvallend veel diepgang en zorgen voor spannende uitdagingen. De strijd op de verschillend sporen kan heel erg heen en weer golven en noodzaakt tot lastige beslissingen over de inzet van schaarse actiepunten. Er zijn geen dobbelstenen, dus er is nauwelijks sprake van een geluksfactor (als je de tactische blunders van je tegenover niet meetelt).
Verbeterpunten
Mijn kritiek op CotA beperkt zich met name tot het design. De regels kunnen wat duidelijker en uitgebreider (met name die van de special units) en worden in de uiteindelijke versie hopelijk ook in een groter formaat gedrukt. Verder misten we een hulpmiddel waarmee we makkelijk konden uittellen hoeveel velden er op een spoor nog leeg zijn, want 1 vakje verschil kan je hele tactiek in duigen laten vallen. Designer Elwin Klappe heeft in een eerste reactie al laten weten, dat hij dit zal verbeteren in de versie die op de (kickstarter)markt komt.
Wil je meer weten van het spel of de kickstarter van Elwin backen?
Kijk bij BoardGameGeek of Kickstarter.com
